Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800
Panicau(-dis-Aup)
Eryngium alpinum
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Panicaut des Alpes, Chardon bleu des Alpes.
Descripcioun :Lou panicau-dis-Aup es uno planto raro dins noste relarg. Trachis dins li prado de mountagno dessubre 1400 m. Se recounèis à si noumbróusi bratèio bluio (>12). Li fueio de baso soun entiero, aquésti de cambo soun descoupado.
Usanço :Coume fai de poulìdi flour, se cultivo dins li jardin. Li jóuini fueio soun manjadisso e li flour estoumatico. Pamens lou fau pas acampa qu'èi prouteji, marca sus la listo roujo, categourìo NT, quàsi menaça.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Eryngium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2,5 à 4,5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 1400 à 2300 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Prado
- Prado à rousèu
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Aupenco
Ref. sc. : Eryngium alpinum L., 1753